เทศกาลกินเจเป็นช่วงเวลาที่หลายคนตั้งใจละเว้นเนื้อสัตว์ เพื่อชำระกายใจให้สะอาด ทั้งยังเป็นการทำบุญ ลดการเบียดเบียนสิ่งมีชีวิต แต่รู้ไหมว่าการกินเจที่แท้จริงไม่ได้หมายถึงแค่การไม่กินเนื้อสัตว์เท่านั้น ยังมีข้อห้ามและหลักปฏิบัติสำคัญ 9 ข้อที่ควรรู้ก่อนเริ่มต้น เพื่อให้ได้บุญครบ ได้สุขภาพดี และทำอย่างเข้าใจจริง
ไม่ว่าจะเป็นเนื้อวัว หมู ไก่ ปลา กุ้ง หรือแม้แต่ส่วนประกอบที่มาจากสัตว์ เช่น น้ำมันหมู น้ำปลา หรือกะปิ ก็ไม่ควรบริโภค เพราะถือว่าเป็นการเบียดเบียนชีวิตผู้อื่น
ประกอบด้วย กระเทียม หอมใหญ่ หอมแดง กุยช่าย และใบยาสูบ (หรือกระเทียมโทน) ซึ่งเชื่อว่าทำให้จิตใจฟุ้งซ่าน ไม่สงบ และขัดขวางการปฏิบัติธรรม
ภาชนะ เครื่องครัว หรืออุปกรณ์ที่ใช้ปรุงอาหารเจ ควรแยกออกจากของคาวอย่างเด็ดขาด เพื่อไม่ให้ปนเปื้อนทั้งกลิ่นและรสชาติ รวมถึงเพื่อความบริสุทธิ์ทางจิตใจ
นอกจากไม่กินเนื้อสัตว์แล้ว ควรงดการทำร้ายสัตว์ทุกชนิด รวมถึงหลีกเลี่ยงการอยู่ในที่ที่มีการฆ่าสัตว์ หรือจำหน่ายสัตว์มีชีวิต เพื่อให้ใจสงบและเมตตา
กินเจไม่ใช่แค่เรื่องของอาหาร แต่ยังเป็นการฝึกจิตใจ การพูดดี พูดให้กำลังใจผู้อื่น ถือเป็นการสร้างบุญและรักษาศีลทางวาจา
เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด รวมถึงบุหรี่ ถือเป็นสิ่งที่ควรละเว้นในช่วงกินเจ เพราะทำให้สติไม่มั่นคง และขัดต่อเจตนาของการชำระกายใจ
ข้อนี้เป็นเรื่องของศีลธรรมส่วนบุคคล การกินเจควบคู่กับการรักษาศีล จะช่วยให้จิตใจสงบ บริสุทธิ์ และมีสมาธิมากขึ้น
ถึงแม้จะไม่ได้กิน แต่การมีส่วนร่วมในการฆ่าสัตว์ก็ถือว่าไม่บริสุทธิ์ทางเจ ดังนั้นควรงดกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเบียดเบียนทุกอย่าง
การกินเจคือการฝึกใจมากกว่าการแข่งขัน หากเผลอทำผิดเล็กน้อย อย่าท้อแท้ แค่รู้ตัว ปรับปรุง และตั้งใจใหม่ในมื้อถัดไป นั่นคือเจที่แท้จริง
การกินเจไม่ใช่แค่เรื่องของอาหารที่อยู่ในจาน แต่คือการตั้งใจละเว้นการเบียดเบียนทั้งกาย วาจา และใจ เมื่อทำด้วยความเข้าใจและศรัทธา ก็จะได้ทั้งบุญ สุขภาพดี และความสงบภายในใจ
ปีนี้ถ้าคุณตั้งใจเริ่มกินเจ อย่าลืมเตรียมใจ เตรียมครัว และเตรียมเมนูอร่อยไว้ให้พร้อม เพราะ “การกินเจที่แท้จริง” คือการเปลี่ยนแปลงจากข้างใน